Licensing («αδειοδότηση») είναι η νομική διαδικασία μέσω της οποίας ένας δικαιούχος μεταβιβάζει το δικαίωμα χρήσης/παραγωγής και εκμετάλλευσης κάποιου προϊόντος διανοητικής ιδιοκτησίας σε κάποιον άλλον έναντι αμοιβής. Η κυριότητα όμως δεν μεταβιβάζεται.
Προϊόντα διανοητικής ιδιοκτησίας, και άρα αντικείμενα licensing, είναι αυτά της πνευματικής και βιομηχανικής ιδιοκτησίας. Στην πνευματική ιδιοκτησία υπάγονται άυλες δημιουργίες λόγου και τέχνης, όπως βιβλία, πίνακες, μουσική κ.α. Η βιομηχανική ιδιοκτησία περιλαμβάνει κυρίως οικονομικής αξίας και εκμετάλλευσης διανοητικές δημιουργίες, όπως εφευρέσεις, σήματα και βιομηχανικές εφαρμογές.
Η μεταβίβαση του δικαιώματος πραγματοποιείται με σύναψη σύμβασης μεταξύ των ενδιαφερομένων μερών, του δικαιοπαρόχου («licenser») και του αδειούχου («licensee»), και μπορεί να λάβει την μορφή που θα συμφωνήσουν. Συγκεκριμένα, μπορεί να πρόκειται για αποκλειστική ή μη σύμβαση, ανάλογα με το αν έχει παραχωρηθεί δικαιωμα χρήσης αποκλειστικά στον δικαιούχο ή όχι. Επίσης, μπορεί να πρόκειται είτε για απεριόριστη παραχώρηση δικαιώματος ή για παραχώρηση υπό περιορισμούς, οι οποίοι σχετίζονται με το είδος των αγαθών ή υπηρεσιών, ή τον γεωγραφικό τόπο.
Σύνηθες είναι, ως προς την αμοιβή του δικαιοπαρόχου, να ανάγεται στο αρχικό αντάλλαγμα που αποδίδει ο αδειούχος στο δικαιούχο με την υπογραφή της σύμβασης, αν και κάτι τέτοιο δεν είναι απαραίτητο, και σε μόνιμα ανταλλάγματα που ορίζονται ως ποσοστό επί των πωλήσεων του αδειούχου.
Tο licensing είναι μία σύμβαση ελαφρούς «σύνδεσης» και «ευθύνης» του δικαιοπαρόχου, με τον αδειοδόχο. Η μόνη υποχρέωση του είναι η παροχή του κατοχυρωμένου και συμφωνηθέντος διανοητικού έργου χωρίς κάποιο νομικό ή άλλο κώλυμα.
ΗΑΕ και Ντουμπάι – Ρυθμίσεις για Licensing
Η περίπτωση του licensing στην περιοχή των ΗΑΕ συμπλέει με τις ελληνικές και ευρωπαϊκές ρυθμίσεις. Το licensing γίνεται με σύναψη σύμβασης, έγγραφης και επικυρωμένης. Επιπλέον, αν και συνηθίζεται να περιλαμβάνει ρήτρα ποιοτικού ελέγχου, αυτό δεν είναι απαραίτητο.